Wiele wskazuje na to, że kury były pierwszymi udomowionymi zwierzętami. Już w 1500 roku p.n.e. były hodowane w starożytnym Egipcie. Dzisiaj w Europie występuje ok. 600 ras, z czego 200 z nich jest zagrożone wyginięciem. Do polskich warunków środowiskowych przystosowało się kilka z nich, o których więcej poniżej.

Staropolskie rasy kur

Naukowcy wyodrębniają sześć rodzimych ras, które od lat hodowane są na polskich ziemiach. Jedną z nich jest Zielononóżka kuropatwiana, wyodrębniona pod koniec XIX wieku. W latach 60. ubiegłego wieku można było spotkać je na terenie całego kraju. Kury tej rasy znoszą ok. 190 jaj rocznie. Rasa Rhode Island Red została wyhodowana w podobnym czasie, ale na terenie Stanów Zjednoczonych. Do Polski przybyły z Wielkiej Brytanii pod nazwą Karmazyn. Dzięki genetycznie uwarunkowanej dużej odporności na choroby zakaźne, pośród innych ras przyzagrodowych, wyróżniają się dużą przeżywalnością. Kury rasy Sussex zostały wyhodowane w hrabstwie o tej samej nazwie prawie dwa wieki temu, a do Polski przybyły z Danii. Dzięki krzyżowaniu z kogutami ras New Hampshire, Rhode Island Red czy Zielononożka kuropatwiana ich potomstwo przejawia wyższą zdrowotność i nieśność. Rasą wyhodowaną na terenie naszego kraju jest natomiast Polbar, której istnienie zawdzięczamy prof. Laurze Kauffman, która skrzyżowała kurę  ̶  Zielononóżkę kuropatwianą oraz koguta rasy Plymouth Rock. Dzięki występowaniu czarnej „brwi” w przedłużeniu oka kurcząt płci żeńskiej łatwo odróżnić je od kurcząt płci przeciwnej.

Inne rasy polskie

Karzełek polski, nazywany również liliputem, karlikiem, kurką rajską, do niedawna był popularną rasą kur w polskich zagrodach. Liliput nie miały dużego znaczenia gospodarczego, znosiły jednak duże jajka. Są to kury ruchliwe, niezależne, odporne oraz długowieczne. Ostatnimi czasy stały się rasą zagrożoną wyginięciem. Stosunkowo młodą rasą pochodzącą z centralnej Polski jest Czubatka dworska, obecna od lat 20052009,  która niewątpliwie przypomina kury uwieczniane na rycinach. Czubatki dworskie to spokojne kury, które odnajdą się zarówno w niewielkich przydomowych hodowlach, jak i w rozwiniętych, dużych gospodarstwach. Do ras polskich zalicza się także Żółtonóżki kuropatwiane powstałe dzięki skrzyżowaniu koguta New Hampshire z kurą Zielononóżki kuropatwianej.

Kury czubate  ̶  polskie czy niepolskie?

Przez stulecia na terenie Europy kury czubate nazywane były polskimi. Zmieniło się to w XIX wieku podczas Kongresu w Dreźnie, kiedy to uznano, że każda z ras czubatych winna posiadać własną nazwę. Polski przydomek ostał się jednak na terenach Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Australii i Ameryki Południowej. W Polsce kury czubate nazywane były szlacheckimi. Czubatka polska brodata powoli powraca do dawnych łask i jest coraz chętniej hodowana. Poza terenami naszego kraju hodowana jest także w Niemczech, Holandii i Anglii. Inną równie piękną rasą kury czubatej jest Czubatka polska bezbroda, czy też Białoczuba polska, posiadająca charakterystyczny biały czub. Hodowcy nie są zgodni co do ich pochodzenia, jednak niektóre źródła wskazują, że praprzodek Białoczuby polskiej przywędrował na tereny Rzeczpospolitej wraz z ludami mongolskimi z terenów południowej Rosji. Kury te są mało odporne na choroby górnych dróg oddechowych. Wymagają także suchego i ciepłego kurnika.

Nie sposób dziwić się naszym przodkom, którzy tak chętnie hodowali, a także uwieczniali na wszelkiego rodzaju dziełach sztuki te wyjątkowe zwierzęta, jakimi są kury. Są to użyteczne i niewątpliwie urodziwe zwierzęta. A i my sami mamy być z czego dumni, w końcu mamy swoje rodzime rasy, które są niczego sobie.