Marzec to miesiąc, w którym rolnicy nie tylko mogą już swobodnie wyjechać w pole z nawozami, ale także rozpocząć przygotowywanie swoich wniosków obszarowych. 15 marca wystartowała kampania dopłat bezpośrednich 2025, co oznacza, że gospodarze mogą już składać wnioski na nowy rok. Czy jednak warto zrobić to w pierwszym dostępnym terminie? Biorąc pod uwagę, że proponowane zmiany w zakresie dopłat bezpośrednich na 2025 nie weszły jeszcze w życie, warto wstrzymać się jakiś czas z wysłaniem wniosku.
Nawożenie – czy już można wyjechać w pole?
Program azotanowy daje możliwość elastycznego stosowania nawozów zawierających w składzie azot w okresie od 1. do ostatniego dnia lutego. Nie wszyscy mogli jednak skorzystać z lutowego terminu nawożenia. Uwarunkowane to było pogodą. Wspólny termin dla całej Polski, od którego możliwe jest stosowanie nawozów azotowych, w tym nawozów naturalnych w postaci płynnej lub stałej (obornik, gnojówka, gnojowica), rozpoczął się od 1 marca i potrwa do 30 listopada (na obszarach szczególnie narażonych nawozy naturalne można stosować do 15 listopada).
Kampania dopłat bezpośrednich 2024 – pamiętaj o załącznikach!
Warto pamiętać, że pomimo trwających wypłat z tytułu dopłat bezpośrednich, w dalszym ciągu należy dostarczyć do Agencji część załączników. Dotyczy to rolników korzystających z ekoschematu Dobrostan Zwierząt. Gospodarze muszą między innymi przesłać: oświadczenie o zapewnieniu zwierzętom utrzymywania na ściółce, rejestr terminów odsadzenia prosiąt, rejestr wybiegu, rejestr terminów odsadzenia cieląt i wiele innych. Czas na załączenie dokumentów upływa 21 marca. Pełna lista formalności dostępna jest na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, pod adresem: https://www.gov.pl/web/arimr/zalaczniki-do-wniosku-o-przyznanie-platnosci-na-rok-2024.
Rolnicy, którzy od 2024 r. ubiegają się o jakąkolwiek płatność w ramach ekoschematu Dobrostan Zwierząt (bez względu na wybrany wariant czy praktykę) mieli również obowiązek odbycia szkolenia z metod ograniczających stosowanie antybiotyków w produkcji zwierzęcej. Szkolenie to należało odbyć do 14 marca 2025 roku, a zaświadczenie o jego ukończeniu trzeba złożyć do ARiMR do 21 marca 2025 r. Zaświadczenie najprościej wysłać elektronicznie, za pośrednictwem załączników niemerytorycznych.
Najważniejsze zmiany, które MRiRW proponuje wdrożyć od kampanii 2025 r.
Zmian w zakresie płatności bezpośrednich i obszarowych na 2025 ma być sporo. Do najważniejszych zmian zaliczyć można:
- Norma GAEC 2 Ochrona terenów podmokłych i torfowisk – wdrożona od dnia 1 stycznia 2025 r.
- Mechanizm warunkowości społecznej – mechanizm ten polega na uzależnieniu wysokości wsparcia od przestrzegania wybranych krajowych przepisów z zakresu prawa pracy oraz zasad bhp. Od tego roku, pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy będą kontrolować rolników, którzy zgodnie z kodeksem pracy mieszczą się w definicji pracodawców. Zgodnie z kompetencjami, organy PIP mogą w zakresie bhp kontrolować również przedsiębiorców niebędących pracodawcami. Przestrzeganie bhp oraz prawa pracy będzie warunkowało wypłatę dopłat bezpośrednich.
- Zmiana definicji TUZ – obowiązek przekształcania gruntów ornych w TUZ po 5 latach deklaracji traw lub innych zielnych roślin pastewnych nie będzie dotyczył traw w siewie czystym.
- Dobrostan tuczników – zmiana polegająca na zwiększeniu z 50 km do 100 km odległości siedziby stada loch, od których mogą pochodzić tuczniki kwalifikujące się do płatności dobrostanowej oraz zmiana przelicznika DJP dla tuczników z 0,3 na 0,1.
- Integrowana Produkcja Roślin – zróżnicowanie stawek w ramach ekoschematu dla poszczególnych upraw.
- Obniżenie punktacji w ramach praktyk: Uproszczone systemy uprawy (z 4 na 3 pkt) oraz Wymieszanie słomy z glebą (z 2 na 1 pkt) w ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi.
- Biologiczna ochrona upraw – wprowadzenie od 2025 r. możliwości wsparcia do stosowania nawozowych produktów mikrobiologicznych.
- Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany – nowy ekoschemat.
- Retencjonowanie wody na TUZ – rozszerzenie ekoschematu o obszary objęte nową normą GAEC 2.
- Grunty wyłączone z produkcji – rozszerzenie przepisów ekoschematu o możliwość ubiegania się przez rolników o wsparcie nie tylko do gruntów ugorowanych, ale także do gruntów ugorowanych, na których położone są nowo utworzone elementy krajobrazu (żywopłoty, pasy gruntów zadrzewionych, zadrzewienia liniowe, pojedyncze drzewa, zagajniki śródpolne, rowy, oczka wodne, miedze śródpolne lub strefy buforowe).
- Limit 300 ha – płatność będzie przyznawana do łącznej powierzchni zgłaszanej do płatności w ramach wszystkich ekoschematów obszarowych lub praktyk lub wariantów, ale nie większej niż 300 ha użytków rolnych, z wyjątkiem ekoschematu: retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych.
Nie zapominajmy, że marzec to czas intensywnych prac rolniczych, dlatego warto już teraz zadbać o odpowiednie dokumenty oraz zorganizować wszystkie formalności, a także zadbać o odpowiednią uprawę i nawożenie swoich roślin. To kluczowy moment, aby zapewnić sobie sukces w nadchodzących miesiącach.
